İhraç Edilme Veya Hurdaya Çıkarılma Sebepli Araç Alımında ÖTV Uygulaması Güncellemesi

11.06.2018 tarih ve 30448 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğde 7103 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun geçici 1 inci maddesinde düzenlenen 16 ve daha büyük yaştaki bazı araçların ihraç edilmesi ya da hurdaya çıkartılmasına bağlı olarak yeni araç alımında özel tüketim vergisi (ÖTV) uygulamasına ilişkin usul ve esaslar belirtilmiştir. 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamına, aşağıda belirtilen araçların, adına kayıt ve tescilli olduğu yine aşağıda belirtilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından doğrudan veya ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilmesi ya da hurdaya çıkartılmasına bağlı olarak ilk iktisap edilecek aynı cins araçlar girmektedir. Madde Hükmünden Yararlanılabilecek Araçlar 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasına göre, düzenlemenin kapsamına 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listenin; -8701.20 G.T.İ.P. numarasında yer alan yarı römorkler için çekiciler, -87.02 G.T.İ.P. numarasında yer alan sürücü dâhil on veya daha fazla kişi taşımaya mahsus minibüs, midibüs ve otobüsler, -87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan binek otomobil, panelvan, pick-up. arazi taşıtı, ATV, steyşın vagon vb. araçlar, -87.04 G.T.İ.P. numarasında yer alan eşya taşımaya mahsus van, panelvan. pick-up, kamyonet, kamyon vb. araçlargirmektedir. Bu araçlardan, 16 ve daha büyük yaşta olanların, doğrudan veya ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilmesi ya da hurdaya çıkartılması halinde, aynı cins yeni bir aracın ilk iktisabında düzenlemeden yararlanılabilir. Dolayısıyla, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı liste kapsamında yer almayan araçlar için düzenlemeden yararlanılamayacağı gibi, söz konusu liste kapsamında yer almakla birlikte kayıt ve tescile tabi olmayan veya maddede belirtilen G.T.İ.P. numaraları dışında kalan araçlar (87.05 G.T.İ.P. numaralı özel amaçlı motorlu taşıtlar, 87.09 G.T.İ.P. numaralı araçlar, 87.11 G.T.İ.P. numaralı motosikletler ve mopedler, 88.02 G.T.İ.P. numaralı hava taşıtları, 8901.10.10.00.11, 8901.10.90.00.11 ve 89.03 G.T.İ.P. numaralı deniz taşıtları, traktörler, iş makinaları vb.) için de düzenlemeden yararlanılması mümkün değildir. Öte yandan, madde hükmünden yararlanılabilmesi için kapsama dâhil kayıt ve tescile tabi 16 ve daha büyük yaştaki araçların doğrudan veya Bakanlar Kurulunca nitelikleri belirlenen ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilmesi ya da yine Bakanlar Kurulunca belirlenen hurda teslim yerlerine fiilen teslim edilmesi şart olduğundan, mevcut bulunmayan (kayıp, çalıntı gibi) veya motorlu araç vasfını kaybetmiş araçlar için düzenlemeden yararlanılması mümkün değildir. Buna göre, ihraç edilecek veya hurdaya çıkartılacak aracın araç bütünlüğünün korunuyor olması, motor ve şanzıman gibi önemli aksamlarının mevcut bulunması gerekir. Kayıt ve tescili silinerek ihraç edilecek veya hurdaya çıkartılacak araçların yaşı, tescil işleminin yapıldığı yıl dikkate alınmaksızın, tescil belgesinde yazılı model yılında aracın bir yaşında olduğu kabul edilmek suretiyle tespit olunur. Örneğin, tescil belgesinde 1994 model olduğu belirtilen bir aracın 2018 yılındaki yaşı, 1994 yılında bir yaşında kabul edilmek suretiyle 25 olarak hesaplanır. Bu durumda 2018 yılında 2003 model ve daha eski model araçların, 2019 yılında ise 2004 model ve daha eski model araçların ihraç edilmesi veya hurdaya çıkartılması halinde düzenlemeden yararlanılabilir. Diğer taraftan, trafiğe çıktıkları yıldan daha sonraki yılın model yılını haiz olan araçların yaşının hesaplanmasında da tescil belgesinde yazılı model yılı dikkate alınır. Örneğin, 2004 model aracın tescil işlemi 2003 yılında yapılmış olsa dahi bu araç 2018 yılında 15 yaşında kabul edilir ve bu yıl ihraç edilmesi veya hurdaya çıkartılması halinde, bu araç için düzenlemeden yararlanılamaz. Ancak, söz konusu araç için 2019 yılında düzenlemeden yararlanılabileceği tabiidir. Madde kapsamında yeni alınacak aracın, ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan araçla aynı cins olması gerekir. Aynı cinsten kasıt, esas itibarıyla ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listenin aynı tarife pozisyonu sırasında yer alan ve trafik tescil kuruluşlarınca (Türkiye Noterler Birliği veya noterliklerce) aynı cinste kayıt ve tescil edilen araçlardır. Örneğin, ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan aracın kamyonet cinsi bir araç olması halinde, düzenlemeden sadece kamyonet cinsi yeni bir aracın ilk iktisabında yararlanılabilir; başka cins bir aracın, .örneğin otomobilin ilk iktisabında düzenlemeden yararlanılamaz. İhraç edilen veya hurdaya çıkartılan aracın, ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listedeki 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan bir araç olması halinde, yeni alınacak aracın motor silindir hacminin 1600 cm3 ve altında olması gerekir. Ancak, madde kapsamında yeni alınacak aynı cins aracın sadece elektrik motorlu olması durumunda, motor gücü sınırlaması olmaksızın düzenlemeden yararlanılabilir. İhraç edilen veya hurdaya çıkartılan araçta herhangi bir motor silindir hacmi sınırlaması bulunmamaktadır. Örneğin, 87.03 G.T.İ.P. numarasındaki 2000 model, motor silindir hacmi 1900 cm3 olan otomobilin ihraç edilmesi veya hurdaya çıkartılması halinde, motor silindir hacmi 1600 cm3 ve altında olan otomobilin ilk iktisabında, madde hükmünden yararlanılabilir. Ayrıca, madde kapsamındaki 8701.20, 87.02 ve 87.04 G.T.İ.P. numarasındaki araçların ihraç edilmesi veya hurdaya çıkartılması halinde, aynı cins yeni bir aracın ilk iktisabında motor silindir hacmine bakılmaksızın madde hükmünden yararlanılabilir. Madde Hükmünden Yararlanabilecek Kişiler Madde hükmünden, ilgili trafik sicilinde adlarına kayıtlı bu Tebliğin (3.1.) bölümünde belirtilen araçlarını bu Tebliğde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, doğrudan veya ihracatçılar vasıtasıyla ihraç eden ya da hurdaya çıkartan gerçek ve tüzel kişiler ile bunların mirası reddetmemiş mirasçıları yararlanabilir. Düzenlemeden yararlanma hakkı, trafik sicilinde adlarına araç kayıtlı olan kişilere ait olup, bir başkasına devredilemez. İhraç edilen veya hurdaya çıkartılan aracın birden fazla gerçek veya tüzel kişi adına tescilli olması halinde, sadece tek bir aracın ilk iktisabında düzenlemeden yararlanılabilir. Bu kapsamda yeni araç, ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan aracın tüm malikleri tarafından adlarına müştereken kayıt ve tescil edilmek üzere iktisap edilebileceği gibi diğer maliklerin, araç üzerindeki mülkiyet hakkından bir kişi lehine feragat etmesi suretiyle, maliklerden biri tarafından da bu malik adına kayıt ve tescil edilmek üzere iktisap edilebilir. 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi kamu idareleri ile kamu tüzel kişiliğini haiz diğer kurum ve kuruluşlar (meslekî kuruluşlar ve vakıf yükseköğretim kuruluşları hariç) madde hükümlerinden yararlanamaz. Yeni Araç Alımında Terkin Edilecek ÖTV Tutarı 18/5/2018 tarihli 30425 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 14/5/2018 tarihli ve 2018/11750 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi eki Kararın 5 inci maddesinin birinci fıkrasında, madde kapsamında ihraç edilecek veya hurdaya çıkartılacak araçla aynı cins yeni bir aracın ilk iktisabında tahakkuk eden özel tüketim vergisinin terkin edilecek kısmı, a) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listenin 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan otomobil ve arazi taşıtı cinsi araçlar için özel tüketim vergisi matrahı esas alınarak aşağıdaki tablodaki gibi.

Yeni Aracın ÖTV Matrahı (TL)Terkin Edilecek ÖTV Tutarı (TL)Matrahı 46.000 TL’yi aşmayanlar için10.000Matrahı 46.000 TL’yi aşıp 80.000 TL’yi aşmayanlar için8.000Matrahı 80.000 TL’yi aşanlar için3.000

b) Diğer araç cinsleri için 10.000 TL olarak tespit edilmiştir. Buna göre, yeni araç alımında tahakkuk eden özel tüketim vergisinden; otomobil ve arazi taşıtı cinsi araçlar için özel tüketim vergisi matrahı esas alınarak anılan Kararnamede belirlenen tutarlar, bunların dışında kalan kamyon, kamyonet, tır çekicileri, van. panelvan. minibüs, otobüs gibi araçlar için ise özel tüketim vergisi matrahına bakılmaksızın 10.000 TL. terkin edilir. Yeni aracın ilk iktisabında tahakkuk eden özel tüketim vergisinin, araç cinsleri itibarıyla yukarıda belirtilen tutarın altında olması halinde özel tüketim vergisi tahsil edilmez. Tahakkuk eden özel tüketim vergisini aşan tutar iade edilmez ve başka bir araç alımında kullanılamaz. Madde Hükmünden Yararlanma Süresi Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği 27/3/2018 tarihinden 31/12/2019 tarihine (bu tarihler dâhil) kadar kayıt ve tescili silinerek doğrudan veya ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan araçlar yerine 31/12/2019 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilk iktisabı yapılacak araçlar için tahakkuk eden özel tüketim vergisinin Bakanlar Kurulunca belirlenen kısmı terkin edilir. 27/3/2018 tarihinden önce tescil kaydı silinen, ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan araçlar yerine ilk iktisap edilen araçlar için düzenlemeden yararlanılamayacağı gibi, 31/12/2019 tarihinden sonra tescil kaydı silinen, ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan araçlar yerine ilk iktisap edilen araçlar için de düzenlemeden yararlanılamaz. 27/3/2018 ilâ 31/12/2019 tarihleri (bu tarihler dâhil) arasında eski araç ihraç edilmek veya hurdaya çıkarılmakla birlikte, 31/12/2019 tarihine kadar düzenleme kapsamında yeni araç alınmamış olması halinde, bu tarihten sonra alınacak yeni araçlar için düzenlemeden yararlanılamaz. Tabliğ detaylarına ulaşmak için tıklayınız.

Yılmaz Sezer

See Full Bio