Vergi Ertelemeleri Gerçekleşti, Peki Ya Ödemeler!

Vergi ertelemeleri gerçekleşti, peki ya ödemeler!

COVID-19 tüm dünya da olduğu gibi, ülkemizde de etkilerini sürdürmeye devam etmektedir. Bu amaçla bir yandan salgın hastalığın yayılmaması için gereken tedbirler alınırken, bir yandan da ekonomik tedbirler alınmaktadır. Alınması da gayet normaldir çünkü bu salgın hastalık siyasal iktidarları halk sağlığı ve ekonomik sistem arasında tercih yapmaya zorlamaktadır.

Esas olan her ikisini de at başı birlikte götürebilmektir, ancak siyasal iktidarlar ister istemez bir tercih yapmak zorunda kalmaktadırlar. Ülkemizde de bu anlamda belirli ekonomik tedbirler alınmaktadır.

Alınan bu tedbirlerin başında bazı beyanname ve bildirimlerin ötelenmesi ve buna bağlı olarak da ödemelerin vadelerinin ertelenmesidir. Devletin paraya ihtiyacı olduğu bu dönem içerisinde, beyanname ve bildirimlerde ve buna bağlı olarak da ödemelerde ertelemelerin yapılması, takdir edilmesi gereken yerinde bir uygulamadır. Ancak söz konusu bu ertelemelerin belirli bir sistematik dahilinde yapılmadığını söylemek hiç yanlış olmayacaktır. Örneğin mücbir sebep kapsamında olan mükellefler için KDV beyan ve ödeme dönemleri ertelenmişken bu dönemlerin yer aldığı geçici vergi beyanında hala ertelemeden söz edilmemektedir. Kurumlar Vergisi Beyannamesi de Gelir Vergisi Beyannamesi’nde olduğu gibi planlı bir erteleme olmaksızın talepler dikkate alınarak yapılmıştır. Yani yapılan bu ertelemelerin hiç bir sistematik olarak gerçekleştirilmemiştir. Yapılan son yasal düzenleme ile işten çıkarma yasağı getirilmiştir ve işveren işten çıkarılma yerine ücretsiz izin kullandırılmaya özendirilmiştir. İşveren de işten çıkarmak yasaklandığı için ister istemez ücretsiz izin hakkını kullanacaktır. Çünkü mevcut durumda ücretsiz izin, işçinin rızası ile kullandırılabilirken, yeni düzenlemede işçinin rızasının aranılma şartı kaldırılmıştır.

Yani İşveren istemesi halinde personeli ücretsiz izine çıkarabilecektir. (Bu yazımızın konusu olmaması nedeniyle bir yorum yapılmayacaktır.) Peki, gelelim yazımızın başlığına; “ertelemeler tamam ama ya ödemeler ne olacak?” Yukarıda da açıklanıldığı üzere vergi beyan süreleri ve ödeme süreleri yaklaşık 3 er aylık dönemler halinde ertelendi, personel yine 3 er aylık dönemler için ücretsiz izine çıkarıldı, mevcut kredi taksitleri ertelendi, iyi niyetli iş yeri sahipleri kiralarını iş yerlerinin kapalı olduğu dönemler için ertelediler peki bu ertelenen mali yükümlülükler hiç ödenmeyecek mi? Ya da yaklaşık 3 aylık süre ile ertelenen tüm mali yükümlülükler bu sürenin sonunda nasıl ödenebilecek. İş yerinin kapalı olması nedeni ile zaten hazırdan tüketmek zorunda kalan iş yeri sahipleri, salgın sonrasında (yaklaşık 3 ay sonra) tüm ertelenen yükümlülükleri karşılayıp ödeyebilecek parayı nereden bulup nasıl kazanacak. Çünkü iş yerini açtığı gün ve sonrasındaki günlerde düzenli ödemeleri olacaktır. Mevcut işletme sermayesini bile eritme ihtimali olan bu işverenlerin mevcut haline bir çözüm bulmak gerekmez mi?

En azından sosyal devlet anlayışı gereği ertelemelerimizi daha uzun bir vadeye taşısak daha doğru ve yerinde davranmış olmaz mıyız? COVID-19 olmadığı dönemlerde bile vergi tahakkuk ve tahsilat oranlarımız arasında ciddi bir fark varken, bu farkı daha da açmak ve tahsilatı imkansız hale getirmek, herhalde genel amaç olmasa gerek. Unutmamak gerekir ki, COVID-19 salgını er ya da geç bitecek ancak onun yarattığı ekonomik yıkım uzun yıllar bizimle yaşayacak. Dolayısıyla tedbirlerimizi bu bakış açısı ile gerçekleştirirsek daha yerinde olacak diye düşünmekteyiz.

Yılmaz Sezer

See Full Bio