Zorunlu oldukları halde bağımsız denetim yaptırmamış şirketler şimdi ne yapacak?

Bilindiği üzere yeni Türk Ticaret Kanunu (TTK) ile birlikte şirketler açısından birçok konuda yeni sayfalar açıldı. Bize göre bunlar içinde en önemli olanı, “şirket denetçiliğinden bağımsız denetçiliğe geçiş süreci”ydi. Bu amaçla 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulan Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) bağımsız denetçi ve bağımsız denetime ilişkin usul ve esasları belirledi. 19 Mart 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlerin Belirlenmesine Dair Kararda Değişiklik Yapılması Hakkındaki Karar”a göre aktif toplamı 40 milyon TL ve üstü, yıllık net satış hasılatı 80 milyon TL ve üstü, çalışan sayısı 200 ve üstü olan şirketlerden asgari iki şartı üst üste iki yıl gerçekleştirenlerin bağımsız denetime tabi olması zorunlu hale getirildi.

Ancak söz konusu uygulamanın zorunlu olması ve bu zorunluluğun yerine getirilmemesi halinde uygulanacak yaptırımlar bize göre KGK tarafından henüz tam olarak anlatılamadığı için mükellefler tarafından da anlaşılamadı. Söz konusu zorunluluğu anlatmak ve açıklamak KGK ile beraber meslek odalarının ve hatta biz meslek mensuplarının da görevi olmasıyla birlikte, Anadolu’nun değişik yerlerinden bize ulaşan meslektaşlarımız bu konuyu mükellefe anlatamadıklarından şikâyet eder durumdadırlar.

Bunun için öncelikle tabi olduğu halde bağımsız denetim yaptırmayan firmalara uygulanacak yaptırımlara bir göz atmak gerekmektedir. TTK’ nın 397/2 maddesi hükmüne göre denetime tabi olduğu halde denetim yaptırmamış firmaların yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu ve finansal raporlarının düzenlenmemiş sayılması gerekmektedir. Finansal raporların düzenlenmemiş sayılması ise ciddi sonuçları olan bir yaptırımdır. Buna göre, bağımsız denetime tabi olduğu halde denetim yaptırmamış firmaların finansal tabloları yok hükmünde olacağından;

• Söz konusu finansal tabloların genel kurulda incelenmesi, tartışılması ve ibrası yapılamaz,

• Şirket kar dağıtamaz, sermaye arttıramaz, sermaye azaltamaz,

• Söz konusu tablolar banka ve benzeri kurumlara verilemez,

• Söz konusu finansal tablolar SMMM’ler ve YMM’ler tarafından onaylanamaz.

Ayrıca TTK’nın 562. maddesinde “1524’üncü maddede öngörülen internet sitesini oluşturmayan şirketlerin yönetim organı üyeleri, 100 günden 300 güne kadar adli para cezasıyla ve aynı madde uyarınca internet sitesine konulması gereken içeriği usulüne uygun bir şekilde koymayan bu fıkrada sayılan failler 100 güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılır” hükmü yer almaktadır. Yani bağımsız denetime tabi olan şirketlerin sözleşme yapmaları ve bunu internet sayfalarından duyurmaları gerektiği halde bunu yerine getirmeyen firmalara para cezası verilebilmektedir.

Bu yasal düzenlemeye uyulması halinde geçmişe dönük olarak konunun nasıl telafi edilebileceği daha doğrusu telafi edilip edilemeyeceği ise belli değildir. Bu konuda TTK açıklayıcı bir hüküm bulunmadığı gibi, KGK tarafından da konuya ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır.

KGK önceki yıllarda denetime tabi olup denetim yaptırmayan firmalara yazı yazarak denetim yaptırmaları gerektiği konusunda uyarıda bulunmaktadır. Yazılı uyarıyı alan firma hatasını telafi etmek amacıyla denetimden geçmemiş yıllar için karar alıp bağımsız denetime tabi olan geçmiş yılları bağımsız denetim yaptırmaya hazırlanırken KGK 12.05.2016 tarihinde almış olduğu sürpriz bir kararı kamuoyuna duyurdu. Söz konusu kararda TTK’nın 399/1. maddesine atıfta bulunularak denetçinin, her faaliyet dönemi ve her hâlde görevini yerine getireceği faaliyet dönemi bitmeden seçilmesinin şart olduğu belirtilerek, denetimin ait olduğu hesap döneminden sonraki dönemlerde yapılan denetçi seçimine dayanılarak imzalanan denetim sözleşmeleri çerçevesinde yapılacak denetimler ile TTK’nın 397. maddesinde öngörülen bağımsız denetim zorunluluğunun yerine getirilmiş olamayacağını kamuoyuna duyurdu.

Aslında KGK bağımsız denetçi atamayanların telafi şansı olmadığını açıkladı.

Peki ama İdarenin yeni düzenlemelerle ilgili bilgilendirme ve bilinçlendirme eksikliği göstermesi nedeniyle geçmiş finansal tabloları yok hükmünde olan şirketler ve bunları değişik nedenlerle onaylayan meslek mensupları şimdi ne yapacak diye düşünmeden edemedik.

Ancak 7 Haziran 2016 tarihinde KGK ‘Geç Bildirilen Denetim Sözleşmeleri için Duyuru’ yayınladı. Bu duyuruda 2015 ve 2016 yıllarında ilişkin denetim sözleşmelerinde eksiklikleri bulananlara 1 Ağustos 2016 tarihine kadar süre verildiği açıklandı. Bu seferde zamanında sözleşme yapmayanlara karşı KGK geçici bir af mı düzenledi diye düşünmeden edemedik.

Ama doğrusunu hala bulmadık! ve soruyoruz?

Bağımsız denetim kapsamına girdiği halde bağımsız denetim yaptırmamış şirketler şimdi ne yapacak?

Yılmaz Sezer

See Full Bio