Finansal Raporların Hazırlanması Ve Önemlilik Kavramı

Finansal raporlar, işletme ile çıkar grupları arasında en önemli iletişim aracıdır. Çıkar gruplarına aktarılan bilginin belirli özelliklere sahip olması gereklidir. Bu özellikler, finansal bilgilerin niteliksel özellikleri olarak ifade edilirler. Finansal raporların temel niteliksel özelliklerinden biri de ihtiyaca uygunluktur. Önemlilik, ihtiyaca uygunluğun işletmeye özgü halini ifade eder. Bir bilginin verilmesi veya yanlış verilmesi, kullanıcıların kararlarının etkileyebiliyorsa bu bilgi önemlidir. Bilginin önemliliğine ilişkin sayısal bir eşik muhasebe standartlarında belirlenmemiştir. Bu değerlendirme, kalemin niteliğine ve/veya büyüklüğüne bağlı olarak yapılır. Finansal raporlarda aktarılan veya aktarılmayan bilgilerin önemlilik ilkesine uygun olarak hazırlanması gereklidir. Az bilgi veya çok bilgi karar alacakların kararlarını doğrudan etkilemektedir. Bu nedenle, finansal raporların hazırlanmasında önemlilik ilkesine riayet çok temel bir husus haline gelmektedir. Yaygın olan inanç, önemlilik ilkesinin, belirli bir kalemin finansal raporlarda yer alıp almayacağı ile ilgili olduğudur. Ancak, önemlilik ilkesi, rapor kadar, raporların açıklamaları ile de ilgilidir. Bir başka ifadede ile ilke, hem raporlar hem de dipnotları için geçerlidir. Standartların asgari olarak gerek finansal rapor üzerinde ve gerekse dipnotlarda asgari olarak açıklanacak hususları belirlemesi, uygulamada, olmazsa olmaz olarak algılanmakta ve finansal raporlar seti hazırlanırken, ilgili düzenlemelerde istenen hususların yer alıp almadığı kontrol çizelgesi (check list) mantığı ile hazırlanmaktadır. Finansal raporların, bir kontrol çizelgesi mantığı ile hazırlanmaması gereklidir. Bu durumda, açıklamalar sadece, yapılmak için finansal bilgiler setine dahil edilirler. Çağımızda, finansal raporların en büyük açmazı da budur. Kontrol çizelgesi mantığı, temelde sorumluluktan kurtulma, riske girmemek dürtüsünden ortaya çıkmaktadır. İşletmeler, açıklama yapılmamış gibi bir iddia ile karşı karşıya kalmamak istemektedirler. Bu ise gerekli gereksiz birçok bilginin finansal raporlar setinde yer almasına neden olmaktadır. Özellikle finansal raporlarını ilk defa Türkiye Muhasebe Standartlarına göre çevirecek olan işletmelerin, standartlardan beklenen yararı sağlayabilmeleri için aşağıdaki hususlara dikkat etmesi yararlı olacaktır: – Finansal raporların bir iletişimi aracı olduğu unutulmamalıdır. – Finansal raporlarda önemsiz bilgilere yer verilmemelidir. – Önemlilik hem finansal raporları hem de açıklamalarını kapsamaktadır. Önemli bilginin raporda, önemsiz bilginin açıklamalarda yer alması gerektiği inancı yanlıştır. – Önemli hususların göze çarpacak biçimde açıklanmasına dikkat edilmelidir. – Standartların açıklanmasını zorunlu kıldığı hususların işletmede olmaması durumunda, konuya ilişkin herhangi bir açıklama yapılmasına gerek yoktur.

Yılmaz Sezer

See Full Bio